Tiêu chuẩn không khí phòng mổ - Hệ thống khí sạch phòng mổ

Hiện nay, những quy định về phòng mổ đạt chuẩn được Bộ Y Tế đặc biệt quan tâm. Trong đó tiêu chuẩn không khí là yếu tố cần thiết và quan trọng nhất trong phòng mổ.

1. Tiêu chuẩn không khí phòng mổ là gì?

1.1 Khái niệm

• Phòng mổ thường là một phòng sạch rộng rãi, dễ vệ sinh, và đủ ánh sáng, thông thường với đèn phẫu thuật chiếu sáng từ trên cao, và có thể có màn hình và xem màn hình. Các phòng mổ thường không có cửa sổ và có nhiệt độ và độ ẩm được kiểm soát. Bộ xử lý không khí đặc biệt lọc không khí và duy trì áp suất tăng nhẹ. Hỗ trợ điện có hệ thống dự phòng trong trường hợp mất điện. Các phòng mổ được cung cấp máy hút tường, oxy và có thể các loại khí gây mê khác
• Tiêu chuẩn không khí phòng mổ cần tuân thủ những tiêu chuẩn và yêu cầu khắt khe. Yêu cầu đối với khí sạch áp lực trong các phòng mổ cần tuân theo cấp độ sạch 100.000. Khí sạch áp lực dương hay được sử dụng hơn, áp dụng cho các phòng mổ thông thường. Còn khí sạch áp lực âm thường sử dụng cho các phòng mổ đặc biệt cách ly và nhiễm.

1.2 Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng không khí phòng mổ

• Từ cuối năm 2012, Bộ Y tế đã ban hành tiêu chuẩn qui định chất lượng không khí phòng mổ(QĐ 3671/QĐ-BYT ngày 27/9/2012) dựa theo công bố của CDC, đây là tiêu chuẩn cao, khó đạt được với các cơ sở không đồng bộ về trang bị và cơ sở hạ tầng, nhân viên chưa được đào tạo và tuân thủ các qui định về kiểm soát nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, để đảm bảo kiểm soát tốt nhiễm khuẩn vết mổ và nhiễm khuẩn BV thì đây là chỉ tiêu quan trọng để các cơ sở y tế thực hiện.

Bảng tiêu chuẩn đánh giá chất lượng không khí phòng mổ theo V. Omelanski (Nga)

• Không khí phòng mổ đạt yêu cầu: < 312 VSV/m3, không có Streptococcus tan máu beta,S. aureus, P. aeruginosa và nấm mốc.

2. Hệ thống khí sạch phòng mổ

• Khí sạch phòng mổ là hệ thống khí vô trùng áp suất dương. Hệ thống lọc vô trùng  áp suất dương được thiết kế bao gồm các bộ phận và thiết bị sau:  

2.1 Thiết bị tiệt trùng khí tiền xử lý bằng UV

• Để tăng hiệu quả thanh trùng không khí trước khi đi qua bộ lọc sẽ được tiệt trùng sơ  bộ bằng tia UV.  

2.2 Bộ lọc khí vi cấp

• Các bộ lọc này có thể giữ được đến 99,9% các hạt có đường kính 0,3 micron  chúng hoàn toàn có thể sử dụng để thanh trùng không khí.
• Phin lọc được chế tạo theo  nhiều phương pháp như gấp theo kiểu gấp nếp zic-zắc với chiêu cao múi giấy từ 80  đến 100mm, vật liệu chèn cách ly chống xẹp giữa các múi giấy bằng giấy lọc.
• Công  ngệ này có công suất cao, chịu áp lực lớn, có thể thổi trực tiếp mà không chịu hiệu  ứng ép chèn và xô lệch các múi giấy.  

2.3 Bộ tạo áp suất dương 

• Bộ phận này có chức năng tạo ra áp suất dương trong phòng phẩu thuật và hành  lang bằng các thiết bị tạo áp.Các bộ tạo áp suất dương được thiết kế bằng các quạt  cao áp dạng lồng sốc, công suất lớn , độ bền cao. 
• Ngoài chức năng ngăn chặn sự thâm  nhập vi khuẩn từ ngoài vào (nhất là khi ra vào khu vực phẩu thuật).
• Bộ tạo áp suất  dương còn góp phần hạn chế sự thiếu hụt Oxy trong các ca mỗ kéo dài với nhiều  người tham gia.

2.4 Đề xuất thiết kế hệ thống khí sạch

 

Chọn lọc khí theo cấp độ lọc sạch, theo nguyên lý lọc, để lọc phòng sạch ta phải qua 3 cấp độ lọc:  

Thứ nhất: Lọc sơ cấp G2-G4 theo tiêu chuẩn EN779, lọc được những cở hạt lớn hơn  10 micron, loại này ta nên chọn G4, có thể dùng bông lọc bụi G3  

Thứ hai: Lọc thứ cấp theo tiêu chuẩn EN779-F5-F8, lọc được cỡ hạt 0,5micron ta nên  chọn loại F8  

Thứ ba: Chọn lọc HEPA & ULPA   

• Class 100.000 (cấp độ D theo GMP) chọn HEPA H13  
• Class 10.000 (cấp độ C theo GMP) chọn HEPA cấp độ lọc H14.  
• Class 1.000 đến 100 (cấp độ A & B) chọn ULPA cấp độ lọc U15  
• Class 1 đến 10 chọn ULPA cấp độ lọc U17.  

Chú ý:  Tổng tổn áp qua 3 cấp lọc vào khoảng 800Pa -1000 Pa. chú ý khi chọn cột áp quạt  thổi qua lọc.